การออกแบบเชิงจิตวิทยาใน “Severance” จาก Apple TV
ซีรีส์เรื่อง The Severance ที่ในตอนนี้มีถึงสองซีซั่นแล้วทาง Apple TV+ ได้เล่าถึงเรื่องราวในบริษัท Lumon ที่หากใครตัดสินใจทำงานในองค์กรนี้ ก็จะต้อง Sever หรือ แยกสมองและความทรงจำในช่วงเวลาทำงานออกจากช่วงเวลานอกที่ทำงาน โดยตัวตนที่อยู่ในที่ทำงานจะเรียกว่า “Innies” และตัวตนเมื่อก้าวออกจากที่ทำงาน จะเรียกว่า “Outies”
ซึ่งหลายคนอาจจะมองว่านี่เป็น Work-life Balance หรือเปล่า? แต่ในซีรีส์เรื่องนี้กลับไม่ได้เรียบง่ายอย่างนั้น เพราะหากคุณเป็น Innies สักคนละก็ จะเหมือนกับคุณเป็นอีกดวงจิตที่ไม่เคยได้ย่างกรายออกจากที่ทำงานเลยแม้แต่วินาทีเดียว
นอกจากพล็อตเรื่องที่สุดโต่งแล้ว องค์ประกอบงานออกแบบต่างๆ ในเรื่อง ทั้งฉากภายใน ภายนอก สิ่งของ และงานศิลปะ ก็ล้วนเป็นสิ่งที่ทำให้ผู้ชมยิ่งเข้าถึงความรู้สึกของตัวละครและเรื่องราวขององค์กรนี้มากขึ้น เรียกได้ว่า เล่นกับจิตใจตัวละครไม่พอ ยังส่งผลต่อคนดูมากอีกด้วย
ทีมงานตั้งใจออกแบบฉากในเรื่องให้มีการผสมผสาน ไม่ได้มาจากยุคหรือสไตล์ใดๆ มากเกินไป เพื่อให้ไม่ยึดติดกับช่วงเวลา ทำให้มีทั้งสถาปัตยกรรมและภายในสำนักงานที่ดูเป็น Mid-century Modern งานศิลปะที่นำมาจากศิลปะคลาสสิค และที่สำคัญคือ เมื่อซีรีส์เรื่องนี้เป็นงานสร้างจาก Apple TV จึงมีองค์ประกอบความเป็น Apple ที่ถูกนำมาใช้อย่างน่าสนใจ
Art of จะมาเล่าถึงงานออกแบบเชิงจิตวิทยาใน The Severance กัน รวมถึงความเป็น Apple ที่แฝงเอาไว้อย่างแนบเนียน
Playground สำหรับคนทำงาน โลกเสมือนที่ถูกควบคุม
เมื่อเหล่า Innies พบตัวเองอยู่ในโลกของบริษัท Lumon ก็จะไม่มีความทรงจำใดๆ เลยในชีวิต เปรียบเสมือนเป็นเด็กที่เกิดใหม่ และมีผู้จัดการแผนกเป็นพ่อแม่ จึงถูกควบคุมทุกอย่างเหมือนเป็นเด็กเล็ก ออฟฟิศนี้จึงถูกออกแบบให้เหมือน “ที่ทำงาน” ผสมกับความเป็น “สนามเด็กเล่น” ที่ถูกจับตามองและจำกัดพื้นที่เอาไว้
นอกจากนี้ยังมีการซ่อนองค์ประกอบที่ส่งเสริมความเป็นสนามเด็กเล่นให้เหล่า Innies เช่น สีเขียวที่ส่งเสริมให้ใจสงบ แผงกั้นโต๊ะทำงานที่เลื่อนเล่นขึ้นลงได้ คอมพิวเตอร์แปลกๆ ที่เหมือนไม่มีอยู่จริง ที่เป็นทั้งจอแบบอนาล็อก และทัชสกรีน คีย์บอร์ดที่มีลูกกลิ้ง และปุ่มที่น่ากดเล่นเหมือนเกมส์กด
อีกประเด็นก็คือ “รางวัล” ที่ดูเล็กน้อยแต่ยิ่งใหญ่สำหรับพนักงาน เช่น ปลอกนิ้วของเล่น ยางลบ หรือช่วงเวลาเต้น 5 นาที ทั้งหมดนี้เป็นการควบคุมทางอ้อมให้พนักงานทำงานหนักเพื่อรางวัลเพียงเล็กน้อย ซึ่งมีความประชดประชันต่อโลกความเป็นจริงหน่อยๆ
แฝงความเป็น Apple ในซีรีส์โดย Apple
Lisa Apple Computer Commercial Ads (1983)
เมื่อเป็นซีรีส์ของ Apple TV ก็แน่นอนว่าต้องแฝง Easter Egg ที่เป็น Apple ! โดยหากย้อนไปดูโฆษณาเปิดตัว “Lisa Apple Computer” ในปี 1983 จะเห็นได้ชัดเจนมากว่าเป็นภาพอ้างอิงของภายในห้องทำงานของหน่วย MDR ของตัวละคร
โฆษณาจะมีฝ้าเพดานที่สว่างจ้าแบ่งเป็นตารางเท่าๆ กัน โต๊ะทำงานที่ตั้งอยู่กลางห้องอย่างโดดเดี่ยว โดยในโฆษณาดังกล่าวได้ทำนายว่า “ต่อไปจะมีคนเพียงสองประเภท คือคนที่ใช้ Apple และคอมพิวเตอร์ทั่วๆ ไป” ซึ่งเป็นคำพูดที่ไม่เกินจริงเลย
ฉากในเรื่องนั้นก็มีฝ้าแบบเดียวกัน โดยมีตารางขนาด 1.8 x 1.8 เมตรเท่ากันเรียงตัวทั้งห้อง ทำให้คนทำงานรู้สึกอึดอัด เหมือนอยู่ในห้องที่อยู่ในห้องอีกทีหนึ่ง ส่วนตัวโต๊ะทำงานก็เรียงตัวกันเหมือนเป็นกังหัน เหมือนการวนติดอยู่กับที่ไม่ไ่ปไหน และทำให้ทุกโต๊ะหันหลังให้กับผนังห้องมีที่กล้องอยู่
การตกแต่ง Mid-century Modern
การตกแต่งออฟฟิศในเรื่องมีแรงบันดาลใจจากออฟฟิศของคนอมริกันในยุค Mid-20th-Century หรือยุค Mid-century Modern (ช่วงเวลาประมาณปี 1940-1960) ซึ่งเป็นการตกแต่งที่เรียบง่าย และเน้นการใช้งาน ซึ่งจะว่าไปแล้ว ภาพรวมก็คล้ายกับร้าน Apple อยู่ไม่น้อยเลย
ฉากที่โดดเด่นก็คือ ทางเดิน ที่ขาวสะอาดสว่างจ้า และมีเส้นตั้งแบ่งอยู่เป็นระยะ แสดงถึงสภาพแวดล้อมที่ถูกจำกัด ชัดเจนและไร้ทางออก โดยทีมงานต้องทดลองใช้สีขาวถึง 26 เฉดเพื่อให้ได้สีขาวที่ใช่ที่สุด และทำให้คนดูมึนงงเวลาที่ดูฉากทางเดินพวกนี้ ทางเดินที่หักเลี้ยว วกวน เหมือนอยู่ในเขาวงกตที่ไม่มีที่สิ้นสุด ส่วนในห้องทำงาน ห้องครัว และส่วนของพนักงานทั้งหมดก็มีโทนสีและเส้นสายที่ค้ลายกัน
ห้องของผู้จัดการ และห้องส่วนกลางอื่นๆ จะเห็นโทนสีและการใช้วัสดุที่ต่างออกไป ห้องที่ดูต่างชัดเจนมากที่สุดก็คือ “ห้องบำบัด” หรือ Wellness room ที่จะมีองค์ประกอบเส้นโค้ง วงกลม แสงที่ดูเหมือนมาจากแสงแดดด้านบน และต้นไม้ต้นใหญ่ ที่ไม่ได้เห็นในพื้นที่อื่น เป็นส่วนเล็กๆ ที่ต้องการให้พนักงานรู้สึกปลดปล่อยในช่วงเวลาสั้นๆ
The Bell Labs จากสถาปัตยกรรมที่ถูกปิดตัว สู่ Lumon Industries
ส่วนฉากสำนักงานชั้นบนที่พนักงานเดินเข้ามาทำงานก่อนจะเปลี่ยนเป็น Innies นั้น เป็นอาคารที่มีอยู่จริง ชื่อว่า The Bell Labs Holmdel complex ใน New Jersey ออกแบบโดยสถาปนิก Eero Saarinen โดยเปิดใช้งานครั้งแรกในช่วงปี 1960s จนถูกปิดในปี 1980s
ต่อมาในปี 2013 จึงได้รับการปรับปรุงอาคารมาเรื่อยๆ จนมาถึงการถ่ายทำซีรีส์ Severance ก็มีการปรับโถงกลางให้กลายเป็นทางเข้าที่ยิ่งใหญ่ โดยในตอนที่ทีมงานค้นพบอาคารนี้ ยังไม่เคยมีการถ่ายทำหนังเรื่องไหนมาก่อน ซึ่งเป็นเรื่องน่าดีใจและน่าแปลกใจสำหรับทีมงานซีรีส์มาก หลังจากซีรีส์ออกอากาศไป ก็มีผู้คนตามมาชมสถานที่จริงเป็นจำนวนมาก
นอกจากจะเป็นสถาปัตยกรรมแบบ Mid-century Modern ที่สวยงามแล้ว ผังรวมภายนอกและที่จอดรถ ยังดูยิ่งใหญ่ตระการตา เหมาะสมกับความเป็น Lumon Industries ในเรื่องเป็นอย่างมาก
ปัจจุบันอาคารนี้มีชื่อว่า Bell Works มีผู้เช่าที่หลากหลายเกือบเต็มพื้นที่ ทั้งสำนักงาน ตลาด และร้านค้าเอกชนต่างๆ จนอาคารนี้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง และเป็นส่วนที่เติมเต็มชุมชนตามอุดมการณ์แรกเริ่มของ Bell Labs นั่นเอง
ผลงาน Dieter Rams แรงบันดาลใจของ Apple
เป็นที่รู้กันว่า สินค้าหลายอย่างของ Apple มีแรงบันดาลใจมาจากงานออกแบบของ Dieter Rams นักออกแบบผลิตภัณฑ์ในตำนาน เช่น iPod หรือจอ iMac ที่มีแนวคิดเรื่องความมินิมอลเรียบง่ายและเน้นการใช้งาน
จึงคาดว่าในซีรีส์นี้จึงมีการใส่ผลงานไอคอนิกของ Dieter Rams ลงไป เพื่อเป็นการระลึกถึงนั่นเอง เช่น เก้าอี้ Vitsœ 620 chair ผลิตภัณฑ์จากยี่ห้อ Braun หลายอย่าง เช่น เครื่องเสียง Hi-fi ,ทีวี และ โคมไฟ HUV 1 Cosmolux
ศิลปะกลายเป็นสื่อชวนเชื่อ องค์กรที่เป็นเหมือนศาสนา และ Kier Eagan ผู้เป็นศาสดา
งานศิลปะเป็นส่วนสำคัญมากในวัฒนธรรมองค์กรของ Lumon Industries เราจะเห็นงานศิลปะแฝงอยู่ในสื่อต่างๆ ตั้งแต่ภาพวาดบนผนัง รูปปั้น กราฟิตี้ ไปจนถึงในวีดีโอชวนเชื่อ
ในศิลปะทุกชิ้นมีเรื่องราวที่เชื่อมโยงไปถึงประวัติศาสตร์ Kier Eagan ผู้ก่อตั้งองค์กรที่ถูกเชื่อว่าเป็นเหมือนศาสดา ส่งเสริมให้พนักงานทุกคนศรัทธา จนเหมือนองค์กรนี้เป็นลัทธิหรือศาสนาหนึ่งเลยทีเดียว
โดยหลายผลงาน อ้างอิงมาจากผลงานศิลปะชื่อดังจากหลายยุคสมัย เช่น ภาพ Wanderer Above the Sea of Fog (1818) โดย Rückenfigur , ผลงาน 15 Mouths (2002) โดย Lorna Simpson และ ภาพ The Blinding of Samson (1636) โดย Rembrandt
Source:
Severance by Apple TV+
Severed: The Ultimate Severance Podcast
https://www.vulture.com/article/severance-office-design-explained.html
https://variety.com/2025/artisans/news/severance-art-explained-lumon-kier-paintings-1236337147
https://www.elledecor.com/life-culture/a63435339/severance-filming-locations
https://lacmaonfire.blogspot.com/2025/02/art-and-kitsch-in-severance.html
https://www.cnbc.com/2025/03/20/severance-lumon-apple-tv-building-bell-works-holmdel-new-jersey.html
